મિત્રતામાં ઘણા પરીવારો એક થયા છે અને ઘણા પરીવારો દુશ્મન પણ બન્યા હોય તેવા દાખલા જોવા મળે છે. આ એક એવો સંબંધ છે જેને ઓછું સમજી શકાય છે અને વધુ અનુભવાય છે. દુનિયામાં હવે મિત્ર દિવસની ઉજવણી પણ કરવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે આવા જ બે વિચિત્ર મિત્રોની વાર્તા લાવ્યા છીએ, જેમણે આજે સોનેરી અક્ષરોમાં લખાયેલા ઇતિહાસનાં પાનામાં બિઝનેસ જગતમાં શરૂઆત કરી હતી.
બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે ભારતની સૌથી મોટી કંપનીમાંની એક મહિન્દ્રા એન્ડ મહિન્દ્રા (એમ એન્ડ એમ) નો પાયો પાકિસ્તાની અને હિન્દુસ્તાની મિત્ર દ્વારા નાખ્યો હતો. નોંધનીય છે કે 1945 માં ભારતના ભાગલા પહેલા બે ભાઈઓ કેસી મહિન્દ્રા અને જેસી મહિન્દ્રાએ તેમના ખૂબ જ ખાસ મિત્ર મલિક ગુલામ મુહમ્મદ સાથે મળીને બિઝનેસ જગતમાં પ્રવેશવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. મહિન્દ્રા બંધુઓ અને મલિક મુહમ્મદનું સપનું હતું કે તે વિશ્વની શ્રેષ્ઠ સ્ટીલ કંપની બનાવશે.
તેમણે મહિન્દ્રા અને મુહમ્મદ તરીકે કંપનીની પાયો નાખ્યો. પરંતુ તે જ સમયે, ભારતની આઝાદી અને પાકિસ્તાન બન્યા પછી ગુલામ મુહમ્મદને પાકિસ્તાન જવું પડ્યું. ગુલામ મુહમ્મદ પાકિસ્તાની સરકારમાં પ્રથમ નાણાં પ્રધાન બન્યા. મિત્ર છૂટા થયા પછી કંપની ચલાવવાની જવાબદારી મહિન્દ્રા બંધુઓના ખભા પર આવી ગઈ. વર્ષ 1948 માં તેણે કંપનીનું નામ બદલીને મહિન્દ્રા અને મહિન્દ્રા રાખ્યું.
જોકે મહિન્દ્રા બંધુઓ અને મલિક મુહમ્મદે કંપનીને વિશ્વની સૌથી મોટી સ્ટીલ કંપની બનાવવાનું સ્વપ્ન જોયું હતું, પરંતુ મિત્રોના જુદા થયા પછી મહિન્દ્રા બંધુઓએ ઓટો ઉદ્યોગમાં પ્રવેશવાનો નિર્ણય કર્યો. આની પાછળનું સૌથી મોટું કારણ એ હતું કે એક અમેરિકન કંપનીમાં કામ કરતી વખતે, કેસી મહિન્દ્રાએ યુ.એસ. માં એક જીપ જોઇ હતી અને તેમાંથી તેણે આવી જીપ ભારતમાં લોંચ કરવાનું વિચાર્યું હતું. મહિન્દ્રાએ જીપ બનાવવાનું સપનું જોયું હતું, પરંતુ તેને વાસ્તવિકતામાં ફેરવવું એટલું સરળ નહોતું.
મહિન્દ્રા બંધુઓએ સ્વપ્નને વાસ્તવિકતામાં ફેરવવામાં કોઈ કસર છોડી નહોતી. સખત મહેનત અને દ્રઢ ઇચ્છાશક્તિને કારણે, તેમણે પોતાની કંપનીને ભારતની સૌથી પ્રખ્યાત કંપનીઓની યાદીમાં લાવી દીધી છે. મહિન્દ્રા ગ્રુપ માટે 1991 નું વર્ષ ખૂબ મહત્વનું હતું. આ વર્ષે ભારતે અર્થતંત્રને ઉદાર બનાવવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારબાદ વિકાસની ગતિ ખૂબ ઝડપથી વધી. છેલ્લા 24 વર્ષમાં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાની જેમ, મહિન્દ્રા ગ્રુપ પણ નવી ઉચાઈ પર પહોંચ્યું છે.
આજે મહિન્દ્રા ગ્રુપ કિંમતની દ્રષ્ટીએ ભારતમાં ટોચના દસ ઓદ્યોગિક એકમોમાંનું એક છે અને તે વિશ્વની ટોચની ત્રણ ટ્રેક્ટર મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓમાંની એક છે. બદલાતા સમય સાથે, કંપનીએ વિવિધ વ્યવસાયિક ક્ષેત્રમાં પોતાની હાજરી બનાવી અને આજે ભારતીય અને વિદેશી બજારોમાં એક અગ્રણી કંપની છે. કંપનીએ ઓટોમોટિવ, ફાર્મ ઇક્વિપમેન્ટ્સ, ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસ, સિસ્ટમ, માર્કેટ પછી, ઇન્ફર્મેશન ટેકનોલોજી સ્પેશિયાલિટી બિઝનેસ, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ, ટ્રેડ, રિટેલ અને લોજિસ્ટિક્સ જેવા દરેક ક્ષેત્રમાં ભાગીદારી કરી છે. એટલું જ નહીં, આજે આ જૂથમાં 75,000 થી વધુ કર્મચારીઓ કાર્યરત છે.
