આચાર્ય ચાણક્ય ખૂબ જ કુશાગ્ર બુદ્ધિના વિદ્વાન હતાં. આજના સમયમાં પણ તેમની ગણના શ્રેષ્ઠ વિદ્વાનોમાં થાય છે. આચાર્ય ચાણક્યે વિપરીત પરિસ્થિતિઓમાં પણ પોતાની બુદ્ધિનો પ્રયોગ કરીને પોતાના દુશ્મનનો પરાજય કર્યો હતો. આચાર્ય ચાણક્યે પોતાનું જ્ઞાન અને અનુભવના આધાર પર નીતિશાસ્ત્રની રચના કરી. જેમને ચાણક્ય નીતિ પણ કહેવામાં આવે છે. આચાર્ય ચાણક્ય દ્વારા લખવામાં આવેલી નીતિશાસ્ત્રમાં જીવનના વિભિન્ન પહેલુઓથી સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ વાતો જણાવવામાં આવી છે. નીતિશાસ્ત્રમાં ચાણક્યે એવી વાતો વિશે ઉલ્લેખ કર્યો છે, જેમને દુ:ખના સમયે પણ અન્ય લોકોને ન કહેવી જોઈએ. જો કોઈ વ્યક્તિ આ વાતો અન્ય સામે વ્યક્ત કરે છે તો તેમને અપમાન અને નુકસાનનો સામનો કરવો પડે છે. તો ચાલો જાણીએ કઈ છે તે વાતો…
ધનનો નાશ હોવા પર
ચાણક્ય કહે છે કે બુદ્ધિમાન વ્યક્તિનો ધનનો નાશ થવા પર કોઈ સામે આ વાત વ્યક્ત ન કરવી જોઈએ. તમારી આ સ્થિતિમાં લોકો તમારી સામે તો સહાનુભૂત પ્રકટ કરે છે, પરંતુ મદદ કરવાથી કતરાય છે. ધનનો નાશ થવાની સ્થિતિમાં કોઈપણ વ્યક્તિ ફાયદો ઉઠાવી શકે છે. તમે સમસ્યાઓથી ઘેરાય જાવ છો સાથે જ તમને અપમાનનો સામનો પણ કરવો પડે છે.
પરિવારના વિવાદ વિશે
આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે પરિવારમાં કોઈ પ્રકારના દોષ હોવા પર કોઈ સામે આ વાત વ્યક્ત ન કરવી જોઈએ. જો પરિવારમાં કોઈ પ્રકારનો ઝઘડો છે તથા કોઈ સભ્યમાં દોષ છે તો આ વાતને ભૂલીને પણ અન્ય વ્યક્તિ સામે ન બોલવી જોઈએ. તમારા પરિવારના પરસ્પર મતભેદનો લોકો ફાયદો ઉઠાવે છે.
આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે પતિ-પત્નીની વાતને ક્યારેય પણ ત્રીજી વ્યક્તિ સામે ન કહેવી જોઈએ. આથી તમારા માન-સન્માનને ઠેસ પહોચી શકે છે. પતિ-પત્નીના સંબંધ ખૂબ અંગત હોય છે. જો પતિ-પત્ની વચ્ચે કોઈ પ્રકારનો વિવાદ હોય અને પત્ની કોઈ ખોટો વ્યવહાર કરી દે તો આ વાતને વ્યક્ત ભૂલથી પણ કોઈ સામે ન કરવી જોઈએ.
કોઈના દ્વારા અપમાન કરવા પર
આચાર્ય ચાણક્યના અનુસાર, જો ક્યાંય પણ તમને કડવા અને ખોટા શબ્દ સાંભળવા પડે અને તમારૂ અપમાન થાય તો આ વાત કોઈને પણ ન જણાવો. લોકો મદદની જગ્યાએ ફાયદો ઉઠાવે છે. એટલા માટે આ વાતોને જેટલી ગુપ્ત રાખવામાં આવે એટલું જ ભલૂ રહે છે.
