ભારતમાં અગરબતી એટલેકે ધૂપ કરવાની પ્રથા પ્રાચીન કાળથી જ ચાલી આવે છે. શરૂઆતમાં અગરબતી ની જગ્યાએ ધૂપ કરવામાં આવતો હતો. ભારત તરફથી આ વલણ મધ્ય એશિયા, તિબેટ, ચીન અને જાપાનમાં ગયું. તો ચાલો જાણીએ અગરબતી ના ફાયદા ગેરફાયદા.
અગરબતી કરવાના ફાયદા :-
૧) અગરબત્તી કરવાના બે હેતુ હોય છે. પહેલું ધૂપ પ્રગટાવીને દેવતાઓને પ્રસન્ન કરવું અને બીજું ઘરમાં સુગંધ ફેલાવવો જેથી મનને શાંતિ મળે.
૨) એવું કહેવામાં આવે છે કે અગરબત્તી કરવાથી ઘરની નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થાય છે. મગજની પીડા અને સંબંધિત રોગો વિશેષ ગંધ દ્વારા નાશ પામે છે. તેને હ્રદયની પીડામાં પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
૩) એવું કહેવામાં આવે છે કે આનાથી ઘરકંકાશ અને પિતૃદોષ નષ્ટ થાય છે, અને ઘરમાં શાંતિ અને સમૃદ્ધિ પ્રવર્તે છે.
૪) જો તમને કોઈ પણ પ્રકારનો તણાવ અથવા અસ્વસ્થતા હોય તો ઘરમાં ખાસ પ્રકારની સુગંધ સાથે ધૂપ લગાવો. તેનાથી રાત્રે સારી ઊંઘ પણ આવે છે.
૫) એવું કહેવામાં આવે છે કે આ અગરબત્તી નો ઉપયોગ કરવાથી પરલોક અથવા દૈવી શક્તિઓ આકર્ષિત થાય છે અને વ્યક્તિ તેમની પાસેથી મદદ મેળવે છે.
અગરબત્તી કરવાના ગેરફાયદા :-
૧) સંશોધનકારોના જણાવ્યા મુજબ અગરબત્તીનો ધુમાડો સિગરેટના ધુમાડા કરતાં પણ જોખમી છે. તે આપણા ફેફસાંને બગાડે છે. તે બાળકો માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક છે. ઘરની અંદર સુગંધિત ધઅગરબત્તી કરવાથી હવા પ્રદૂષણ થાય છે, ખાસ કરીને કાર્બન મોનોક્સાઇડ.
૨) સંશોધનકારોના જણાવ્યા મુજબ આ ધુમાડાથી કેન્સર અને મગજની ગાંઠ જેવા રોગો પણ થઈ શકે છે. સાઉથ ચાઇના યુનિવર્સિટી ઓફ ટેકનોલોજીમાં સંશોધન કરાયું હતું. તેમાં હાજર કેમિકલ ડીએનએમાં પરિવર્તનની સાથે તમારા શરીરમાં બળતરા અને કેન્સરનું જોખમ વધારી શકે છે.
અગરબત્તીના ધુમાડામાં જોવા મળતા પોલિઆરોમેટિક હાઇડ્રોકાર્બન (પીએએચએસ) અસ્થમા, કેન્સર, માથાનો દુખાવો અને ઉધરસની સંભાવનાને ઘણી વખત વધારી દે છે. ખરેખર ઘણા પ્રકારનાં તેલ, રસાયણો, લાકડા, નકલી સેન્ટ અને અન્ય વસ્તુઓનો ઉપયોગ અગરબત્તી બનાવવામાં થાય છે. અગરબત્તીમાં જોખમી માત્રામાં બેન્ઝીન, બ્યુટાડાઈન અને બેન્ઝો હોય છે. આ રસાયણો ફેફસાં, ત્વચા અને મૂત્રાશયના લ્યુકેમિયા અને કેન્સરનું કારણ બની શકે છે.
૩) ભારતીય સનાતન પરંપરાઓમાં વાંસને બાળવાની મનાઈ છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે જો ચૂલો વાંસના લાકડાથી સળગાવી દેવામાં આવે તો કોઈ પણ વંશને નષ્ટ થતાં અટકાવી શકે નહીં. વાંસનો ઉપયોગ અગરબત્તી માં થાય છે. જો કે કેટલાક માને છે કે પ્રાચીન સમયમાં વાંસની ઉપયોગિતાને કારણે તેને બાળી નાખવાની મનાઈ કરવામાં આવી હશે.
૪) વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા મુજબ વાંસને બાળી નાખવાથી આપણા સ્વાસ્થ્ય પર વિપરીત અસર પડે છે. અગરબત્તી વાંસના રાસાયણિક ઘટકોનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. તેમાં નકલી સેન્ટ ઉમેરવામાં આવે છે. વાંસમાં લેડ અને હેવી મેટલ હોય છે. હાનિકારક તત્વો બંને પદાર્થોને બાળી નાખવાને કારણે શ્વાસ સાથે શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, જે ખૂબ નુકસાનકારક છે.
એવી પણ માન્યતા પણ છે કે વાંસ સળગાવવાથી ભાગ્યનો નાશ થાય છે. વાંસ રાખવાનું સૌભાગ્ય છે, પરંતુ તેને બાળી નાખવાથી દુર્ભાગ્ય થાય છે. ફેંગ શુઇમાં, વાંસના છોડને આયુષ્ય માટે ખૂબ શક્તિશાળી પ્રતીક માનવામાં આવે છે. તે સારા નસીબને પણ સૂચવે છે, જેથી તમે વાંસના છોડનું પેઇન્ટિંગ બનાવીને શક્તિશાળી બની શકો છો.
૫) એવું માનવામાં આવે છે કે વાંસને બાળી નાખવાથી પિતૃદોષ થાય છે. જો અગરબત્તી વાંસથી બનેલી હોય તો તેને સળગાવવી શુભ નથી. શ્રીકૃષ્ણ હંમેશા વાંસની વાંસળી તેમની સાથે રાખતા હતા. વાંસ ભારતીય સ્થાપત્ય વિજ્ઞાનમાં પણ શુભ માનવામાં આવે છે. વાંસની પૂજા કરવા અને લગ્ન, જનેઉ, મુંડન વગેરેમાં વાંસથી મંડપ બનાવવા પાછળ પણ આ જ કારણ છે. તેથી વાંસ સળગાવવું શુભ નથી. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે જ્યાં વાંસનો છોડ છે ત્યાં દુષ્ટ આત્માઓ આવતી નથી.
